About Me

My photo
Pueblo de San Jose del Monte, Metro Este Bulacan
Isang San Joseno sa isip, sa salita at sa gawa, na patuloy na naghahanap ng kasagutan sa nakaraan ng minamahal niyang bayan. Bukod sa pakikipaglaban para mabuhay, ipinaglalaban din ang kasaysayan, kultura at kalikasan ng San Jose del Monte (sa pamamagitan ng panulat). Nalibot na ang 59 na barangay ng San Jose. Bukod sa sariling bayan, interesado rin sa Bulacan bilang isang lalawigan. Narating na ang Marilaw, Meykawayan, Obando, Santa Maria, Norzagaray, Angat, Bulakan, Hagonoy, Paombong, Pandi, San Miguel de Mayumo, San Rafael (Camansi), San Ildefonso, Plaridel (Quingua), Balagtas (Bigaa), Malolos (kabilang na ang mga dating bayan ng Sta. Ysabel at Barasoain), Angat, Pulilan (San Isidro), Bustos, Guiguinto, Bukawe, Calumpit at Donya Remedios Trinidad. Narating na rin maging ang Lunsod ng Valenzuela (Polo) na dati ring sakop ng Bulacan. Isang San Joseno. Isang Bulakenyo.

Monday, April 30, 2012

San Jose del Monte : Population from 1903 - 2010

Narito naman ang populasyon ng San Jose del Monte mula 1903 hanggang 2010. Ang lahat ng data ay nagmula sa mga opisyal na senso : 1903,1918,1939, 1948 (Commonwealth Government Census) at 1960,1970,1975,1990,1995,2000,2010 (National Statistics Office).


Mapapansin ang biglang paglobo ng populasyon ng bayan mula 1960. Kung ikukumpara sa mga senso noong panahon ng mga Kastila, masyadong iba ang iregularidad ng pagtaas ng populasyon sa mga panahong ito. 

Pagdating ng taong 2010, San Jose del Monte na ang may pinakamalaking populasyon sa lahat ng mga lungsod sa Rehiyon 3 at ika-19 naman sa lahat ng lungsod sa buong Pilipinas.  

San Jose del Monte : Population during Spanish Occupation

Medyo mahirap saliksikin ang mga bagay na may kinalaman sa San Jose del Monte lalong lalo na iyong sa mga panahon ng Kastila ngunit kapag binigyan naman ng panahon ay tunay na may makukuha pala.

Narito ang populasyon ng San Jose del Monte sa iba't ibang taon noong mga panahong ang Pilipinas ay sakop pa ng Espanya. Nagmula ito sa iba't ibang aklat na Kastila, Spanish gov't documents at iba't ibang lumang ulat.


Mapapansin na napaka-iregular ng paglaki (o pagliit) ng populasyon ng San Jose del Monte (na kilala lamang bilang "San Jose" sa mga panahong ito) sa panahon ng Kastila. Ang analisis tungkol sa iregularidad na ito ay tatalakayin sa aking isinusulat na libro.

Ang Pagkakatatag ng San Jose del Monte bilang Pueblo

Isang malaking pagkakamali ukol sa kasaysayan ng San Jose ang naitama noong taong 1995 nang pagtibayin ng Konseho ng bayan ng San Jose del Monte, ang Kapasiyahan Blg. 13-02-95 na nagbabago sa taon ng pagkakatatag ng bayan mula sa 1918 tungo sa 1752. Kasabay nito ay ang pagbabago rin ng taon sa opisyal na sagisag ng bayan noon (bago maging lunsod).


Bakit nagkaroon ng pagkakamali?


Sapagkat mula 1903 hanggang 1918, ang bayan ng San Jose del Monte ay naging bahagi ng bayan ng Sta. Maria ayon sa Act No. 932 (Oct. 8, 1903. Philippine Commission, pamahalaang Amerikano sa Pilipinas noong mga panahong iyon) na nagsasaad na ang 25 munisipalidad ng Bulacan ay gagawin na lamang 13. Nang muling magsarili ang San Jose del Monte noong 1918, ito na ang ginawang foundation date ng San Jose del Monte at sa paglipas ng panahon ay nalimutan na na ang bayang San Jose ay nag-eexist na talaga panahon pa lang ng mga Kastila. 


Sa tulong ng ilang mga nagmamalasakit na mamamayan ng San Jose del Monte ay natuklasan sa bandang huli ang tunay na taon ng pagkakatatag ng bayan kung kaya't nagkaroon nga  ng mosyon na itama ito. May mga ebidensiyang natagpuan sa Pambansang Sinupan (National Archives), partikular na ang "Erreccion de Pueblo, Bulacan" na magpapatunay dito.


Ang San Jose del Monte ay ang ika-apat sa matandang bayan na itinatag ng mga Paring Fransiskano sa lalawigan ng Bulacan: Meycauayan (1578), Bocaue (1606), Polo (1623), San Jose del Monte (1751), Obando (1753), Sta. Maria (1792), Marilao (1796).

Introduksyon sa Kasaysayan ng San Jose del Monte

Sa tinagal-tagal ng pag-e-exist ng San Jose del Monte bilang isang bayan, marami pa rin ang hindi talaga malinaw sa kasaysayan ng San Jose del Monte.

Bakit kaya nagkakaproblema sa pagsulat ng kasaysayan ng San Jose del Monte? Ayon sa aking pag-aaral, narito ang mga dahilan (ang iba ay aking opinyon lamang):

1. Ang San Jose del Monte ay hindi "identified" sa kapitolyo ng Malolos kung saan majority ng mga pangyayari sa Bulacan ay nagaganap. Kapag nagbasa ng mga libro ng Kasaysayan ng Bulacan ay salat na salat ang impormasyong makukuha ukol sa San Jose del Monte. (Bagaman mayroon ay hindi magagamit upang tumayo bilang "kasaysayan" ng San Jose del Monte)

2. Ang San Jose del Monte ay "identified" sa mga mountain towns sa silangan nito (na pumapalibot sa kabundukan ng Timog Sierra Madre) tulad ng San Mateo, Antipolo, Rodriguez (Montalban), dating bayan ng Boso-boso, at mga kapatagan ng Novaliches at Kalookan. Gayunpaman, kapag nagbasa naman ng mga aklat ukol sa Kasaysayan ng Lalawigan ng Rizal (kung saan nakapailalim ang mga nabanggit na bayan) ay hindi rin makikita ang San Jose del Monte sapagkat HINDI nman siya bahagi ng nasabing lalawigan.

3. Ang pag-unlad ng bayan ng San Jose del Monte ay iregular. Napuno ito ng mga taong hindi taal na taga-San Jose del Monte na walang direktang link sa mga taong nakaaalam ng kasaysayan ng San Jose del Monte (mga taal) kaya parang na-neutralize na ang mga mamamayan nito at mukhang nawalan na ng interes sa sinaunang kasaysayan ng bayan. (opinyon ko lamang)


Ang kailangan sa panahon ngaun ay magkaroon na ng established na Kasaysayan ng San Jose del Monte. Bilang isang lungsod at bagong papaunlad na business district (na dapat lang na mapanitili pa rin ang pagiging luntian), nararapat lamang na malaman ng lahat ang kasaysayan nito upang hindi ito tuluyang makalimutan at lunurin ng urbanidad.

Wednesday, April 25, 2012

Nagbabalik

Ang tagal ko ring hindi nag-post ah... Naging busy lang sa maraming bagay...

Pero from time to time, ia-update ko na tong blogsite na to about sa mga pagbabagong nagaganap sa lungsod ng San Jose del Monte...

Kita kitz!
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...